ജെറ്റ് വിമാനങ്ങൾ പോകുമ്പോൾ പിന്നിൽ രൂപംകൊള്ളുന്ന നീണ്ട വെളുത്തവരകൾ ശ്രദ്ധിച്ചിട്ടില്ലേ? കുട്ടികളൊക്കെ കൗതുകത്തോടെ നോക്കിനിൽക്കുന്ന ഈ കാഴ്ച വിമാനം പുറത്തുവിടുന്ന പുക ആണെന്ന് പലപ്പോഴും തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. എന്നാൽ സത്യത്തിൽ അവ മേഘങ്ങൾ തന്നെയാണ്. നല്ല തണുപ്പുള്ള കാലാവസ്ഥയിൽ വെറുതെ ഊതിയാൽ നമ്മുടെ വായിൽ നിന്ന് പുക പുറത്തേക്ക് പോകുന്നത് കണ്ടിട്ടുണ്ടാവുമല്ലോ. നമ്മുടെ നിശ്വാസവായുവിൽ ഉള്ള നീരാവി തണുത്ത അന്തരീക്ഷത്തിൽ എത്തുമ്പോൾ സാന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിനാൽ (condensation) ആണ് ഇങ്ങനെ പുകയുണ്ടാകുന്നത്. അതേ കാരണത്താൽ തന്നെയാണ് വിമാനങ്ങളുടെ പുറകിൽ ഈ പ്രതിഭാസം ഉണ്ടാകുന്നതും. Contrails എന്നാണ് അവയെ വിളിക്കുന്നത്. സാന്ദ്രീകരണം (condensation) അവശേഷിപ്പിക്കുന്ന അടയാളം (trail) എന്ന അർത്ഥത്തിലാണ് ആ പേര് കൊടുത്തിരിക്കുന്നത്.
വിമാന ഇന്ധനത്തിലെ ഹൈഡ്രോകാർബണുകൾ കത്തുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന പ്രധാന ഉൽപന്നങ്ങൾ ജലബാഷ്പവും കാർബൺ ഡയോക്സൈഡുമാണ്. ഒരു കിലോമീറ്ററെങ്കിലും ഉയരെ പറക്കുന്ന വിമാനങ്ങളാണ് കോൺട്രെയിലുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നത്. ഈ ഉയരത്തിൽ അന്തരീക്ഷതാപനില കുറവായതിനാൽ, വിമാന എഞ്ചിനിൽനിന്നും പുറത്തേക്കുവരുന്ന ജലബാഷ്പം വായുവിനെ ഉടൻ തന്നെ പൂരിതമാക്കും. ഒപ്പമുള്ള പൊടികണികകൾ അവയുടെ സാന്ദ്രീകരണത്തിന് സഹായിക്കുന്നതുകൊണ്ട് അവയിൽ നിന്നും ജലകണികകൾ രൂപംകൊള്ളും. മേഘം ഉണ്ടാകണമെങ്കിൽ നീരാവിക്ക് പറ്റിപ്പിടിച്ചു സാന്ദ്രീകരിക്കാൻ ഒരു പ്രതലം ആവശ്യമാണ്. വിമാനങ്ങൾ പുറം തള്ളുന്ന വളരെ ചെറിയ കണങ്ങൾ ഇത്തരം പ്രതലമായി വർത്തിക്കുകയും മേഘത്തിന്റെ രൂപീകരണം എളുപ്പമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വളരെ കുറഞ്ഞ താപനിലയായതു കൊണ്ട് തന്നെ സാന്ദ്രീകരിച്ച ജലകണങ്ങൾ തണുത്തുറഞ്ഞ് ഐസ് ആയി മാറുന്നു. ചുരുക്കിപ്പറഞ്ഞാൽ വിമാനങ്ങളുടെ പിന്നിൽ ഉണ്ടാകുന്ന വര പുകയല്ല മറിച്ചൊരു മേഘമാണ്. ഇവ കുറച്ചു കഴിയുമ്പോൾ അലിഞ്ഞില്ലാതാവുകയോ സിറസ് മേഘങ്ങളായി രൂപാന്തരം പ്രാപിക്കുകയോ ചെയ്യും. ഈ കോടിക്കണക്കിന് ജലകണികകൾ/മഞ്ഞുപരലുകൾ ആണ് കോൺട്രെയിലുകളായി കാണപ്പെടുന്നത്. ജലബാഷ്പത്തിന് സാന്ദ്രീകരിച്ച് കണികകളായി മാറാനുള്ള സമയം വേണ്ടതുണ്ട്. എന്നതിനാലാണ് വിമാനത്തിൽ നിന്നും ഒരല്പം പിന്നിലേക്കു മാറി മാത്രം ഇവ കാണപ്പെടുന്നത്.
സാധാരണ പറഞ്ഞു കേൾക്കാറുള്ള മറ്റൊരു കാര്യം ജെറ്റ് വിമാനങ്ങൾക്കാണ് contrails ഉണ്ടാവുകയെന്നാണ്. എന്നാൽ യഥാർത്ഥത്തിൽ മിക്കവാറും എല്ലാ വിമാനങ്ങളും contrails ഉണ്ടാക്കും. Contrails ഉണ്ടാകുന്നത് നിർണയിക്കുന്നത് വിമാനം പറക്കുന്ന ഉയരവും അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ ആർദ്രതയുമാണ്.
Contrails പോലെ മനുഷ്യ പ്രവർത്തികൾ കൊണ്ട് ഉണ്ടാകുന്ന മേഘങ്ങളെ homogenitus clouds എന്നാണ് പറയുക. Contrails എങ്ങനെയാണ് കാലാവസ്ഥയെ ബാധിക്കുന്നത് എന്നതിനെ പറ്റി ധാരാളം പഠനങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. നമ്മുടെ ഇപ്പോഴത്തെ ധാരണ contrails ഭൂമി അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വിടുന്ന റേഡിയേഷനെ trap ചെയ്യുന്നത് വഴി താപനില വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു എന്നതാണ്.
ഉത്തരത്തിന് കടപ്പാട് :
1. ഡോ. ഡി.എസ്. വൈശാഖന് തമ്പി എഴുതിയ കാലാവസ്ഥ -ഭൌതികവും ഭൌമികവും